Een jaar of tien geleden was ik samen met
onderzoeksstudent Daniel Haile, afkomstig uit Eritrea, in Zuid Afrika om een
onderzoek te doen naar de verhouding tussen de rassen aldaar. Wij deden daar eigenlijk
het soort testjes dat Sunny Bergman in haar documentaire
ook doet. Wij bekeken wie met wie wilde samenwerken. Onze verwachting was dat we
als erfenis van het apartheidsbewind een grote raciale scheiding zouden vinden.
Het pakte anders, of in ieder geval subtieler uit. Inkomensverschillen bleken
een grote rol te spelen. Mensen met een laag inkomen (blank en zwart) bleken
mensen met een hoog inkomen maar van het andere ras niet erg te vertrouwen.
Zwarte mensen met een hoog inkomen hielden vooral zwarte mensen met een laag
inkomen bij voorkeur op een grote afstand. Ras speelde uiteraard wel een rol in
dit door rassenstrijd gekwelde land, maar machts- en dan vooral inkomensverschillen
bleken minstens zo belangrijk. Het was helemaal niet zo zwart-wit als wij
dachten. Hoe zit dat in Nederland? Niet zo subtiel als in Zuid Afrika als we
Sunny Bergman mogen geloven, maar gewoon zwart-wit, ook al draaide ze op het
eind “denk niet zwart-wit”
van Frank Boeijen. Haar vader deed nog wel een poging toen Sunny haar vader
vroeg of hij dacht dat wit zijn privileges voor hem met zich bracht. “Nee”, zei
hij, “ik behoor gewoon niet tot de groep die de baantjes uitdeelt.” Is dat niet
de kern van discriminatie? Kijk naar Zuid Afrika, de rijke zwarte elite deelt
nu de baantjes uit en die wil daar geen kansloze zwarten bij hebben, alleen
maar eigen soort. Ook in Nederland moet je tot de (schaduw?)elite behoren. Als we nog voor a.s.
vrijdag Zwarte Piet verbieden, zal dat niet anders zijn. De Zwarte-Piet
discussie is vruchteloos.
Geen opmerkingen:
Een reactie plaatsen